Większość, bo 60 proc. Polaków przewiduje, że będzie pracować po osiągnięciu wieku emerytalnego, a niewiele mniej deklaruje, że nie ma wcale ochoty przerywać wtedy pracy. I mają rację – jeśli chcą dłużej żyć.
Gotowość Polaków do pracy na emeryturze wykazała jedna z ubiegłorocznych fal badania Monitor Rynku Pracy agencji zatrudnienia Randstad. Za to najnowszy, tegoroczny raport brytyjskiego Instytutu Gospodarki (Institute of Economic Affairs-IEA) dowodzi, że wyznawcy takich opinii mogą nie tylko zwiększyć swe dochody, ale też wydłużyć życie.
Według badań IEA, emerytura podwyższa o 40 proc. ryzyko zachorowania na depresję i aż o 60 proc. po zwiększa prawdopodobieństwo diagnozy któregoś ze schorzeń fizycznych. Gabriel Sahlgren, dyrektor badań w brytyjskim Centrum Reform Rynkowych, autor raportu IEA twierdzi, że sam jest zaskoczony skalą wpływu emerytury na zdrowie. I to niezależnie od kraju, gdyż jego badanie objęło 9 tysięcy emerytów z 11 państw Unii Europejskiej – okazało się, że wszyscy mieli podobne problemy.
– Początki są miłe – większość ludzi przechodząc na emeryturę cieszy się, że wreszcie będzie miało czas dla siebie – i w pierwszym roku ich stan zdrowia faktycznie się poprawia. Jednak dwa-trzy lata po odejściu z pracy psychiczna i fizyczna kondycja emerytów zaczyna się pogarszać – twierdzi Sahlgren w wypowiedzi dla serwisu BBC News, który streszcza wyniki jego raportu przypominając, że podobne wnioski przyniosły też inne badania.
W latach 1992-2005 Dhaval Dave, profesor Bentley University in Waltham, Massachusetts, badał zdrowie 1200 amerykańskich emerytów. Okazało się, że zwykle w sześć lat po zaprzestaniu pracy pojawiają się problemy zdrowotne – nadciśnienie, choroby serca, artretyzm, udary są na porządku dziennym. Rośnie też odsetek osób z depresją. Ci ciekawe, podobne rezultaty wykazywały badania w krajach z różnym wiekiem emerytalnym. Zarówno tam, gdzie pracownicy przechodzą zwykle na emeryturę w wieku 60 lat, jak i tam (np. w Norwegii) gdzie pracują często do 67. roku życia ich dolegliwości psychiczne i fizyczne narastały po odejściu z pracy.
Część z tych schorzeń to kwestia samego naturalnego procesu starzenia się, ale – jak podkreśla prof. Dave – duże znaczenie ma też społeczna i psychiczna stymulacja. To dlatego, że dla większości z nas (przynajmniej przedstawicieli starszych pokoleń) głównym obszarem społecznej, fizycznej i umysłowej aktywności jest praca. Jeśli ona się kończy, powstaje luka, którą trudno zapełnić. – Wtedy rośnie poczucie osamotnienia, a samotność zwiększa ryzyko schorzeń psychicznych, które z kolei prowadzą do chorób, gdyż ludzie przestają o siebie dbać – argumentuje Sahlgren. Dodaje, że wpływ na pogorszenie stanu zdrowia może mieć też spadek dochodów na emeryturze – starając się oszczędzać ludzie kupują tańszą, gorszej jakości żywność, oszczędzają na wizytach u lekarza, lekarstwach czy aktywności fizycznej albo wyjazdach na wakacje.
Amerykański psychiatra, 83-letni Harry Prosen, który formalnie odszedł na emeryturę przed 10 laty ale nadal przyjmuje pacjentów i dorabia sobie jako konsultant, twierdzi, że wśród jego znajomych w podobnym wieku najzdrowsi są ci, którzy nadal pracują, albo prowadzą aktywne życie towarzyskie.
Gabriel Sahlgren twierdzi, że emeryci muszą zadbać o wypełnienie społecznej i fizycznej luki po odejściu z pracy i poszukać sobie innych sposobów aktywności. W wielu krajach Europy, w tym w Polsce, aktywnym emerytom będzie sprzyjać sytuacja demograficzna. Ci, którzy będą w stanie i będą chcieli pracować coraz częściej będą mogli liczyć na gotowość pracodawców do pójścia im na rękę i zaoferowania elastycznych godzin pracy, warunków zatrudnienia. Szansą dla emerytów może być też rozwijający się wolontariat, nie wspominając o popularnych Uniwersytetach Trzeciego Wieku.
Autor raportu IEA podkreśla, że wraz z wydłużeniem się naszego życia do ok. 80 lat – czyli o ponad dekadę w porównaniu z latami 60. XX wieku – coraz więcej ludzi będzie musiało znaleźć pomysły na kilkanaście lat wolnego czasu. Radzi by o tym pomyśleć i zaplanować działania jeszcze przed przejściem na emeryturę, np. szukając możliwości pracy na część etatu.
Odpowiednio wcześniej warto też zadbać o swoją kondycję fizyczną – a więc w końcówce długiego, sierpniowego weekendu może wycieczka rowerowa zamiast kolejnego piwa przy karkówce z grilla?
AB
ekonomia24, rp.pl